Pilot drona a operator drona – główne różnice

Bezzałogowe statki powietrzne (BSP, drony) stają się coraz bardziej popularne i powszechne, a ich zastosowanie rozszerza się na coraz więcej dziedzin. W związku z tym rośnie także zapotrzebowanie na specjalistów odpowiedzialnych za obsługę tych urządzeń. Mowa tu o pilotach bezzałogowego statku powietrznego (dawniej operatorach dronów). Często te terminy są stosowane zamiennie, jednak w rzeczywistości, zgodnie z aktualnymi przepisami, istnieją pomiędzy nimi zasadnicze różnice. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej tym dwóm funkcjom (pilot drona i operator drona), oraz omówimy ich charakterystykę oraz odmienności.
Definicje
Należy zacząć od zapoznania się z definicjami, które można znaleźć w artykule 2 Rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2019/947:
- „pilot bezzałogowego statku powietrznego” oznacza osobę fizyczną odpowiedzialną za bezpieczne wykonanie lotu przez bezzałogowy statek powietrzny poprzez ręczne sterowanie lotem albo – w przypadku gdy bezzałogowy statek powietrzny lata automatycznie – poprzez monitorowanie jego kursu i utrzymywanie zdolności do interwencji i zmiany kursu w każdej chwili;
- „operator bezzałogowego systemu powietrznego” oznacza dowolną osobę prawną lub fizyczną eksploatującą lub zamierzającą eksploatować co najmniej jeden bezzałogowy system powietrzny;
Operatorem może zostać osoba fizyczna lub osoba prawna. Po rejestracji (w systemie Urzędu Lotnictwa Cywilnego) jako operator uzyskuje się unikalny numer operatora. Numer ten należy umieścić na każdym dronie do którego wymagana jest rejestracja.
Osoba fizyczna po zarejestrowaniu się jako operator gdzie uzyskuje również dostęp do profilu pilota. Z profilu pilota można przystąpić do szkolenia oraz egzaminu online na podkategorię otwartą A1/A3, a następnie do części szkolenia teoretycznego na podkategorię otwartą A2.
Osoba prawna po zarejestrowaniu się jako operator nie ma dostępu do profilu pilota, który jest dostępny jedynie dla osób fizycznych. Jeśli osoba prawna wykorzystuje bezpośrednio do operacji członków personelu (pilotów) to każdy z nich musi się zarejestrować indywidualnie w systemie. Osoba prawna – operator, angażując pilotów bezpośrednio w operację, we własnym zakresie prowadzi ich spis oraz upewnia się, że mają odpowiednie kompetencje.
Różnice w definicjach “pilot” i “operator drona”
Podsumowując zapisy rozporządzenia oraz innych aktów prawnych, można wyciągnąć wnioski:
- Określenie „pilot” dotyczy wyłącznie osób fizycznych, podczas gdy „operator” – zarówno do osób fizycznych, jak i osób prawnych (zgodnie z przepisami polskiego prawna osobami prawnymi są np. spółki kapitałowe czyli spółki akcyjne lub spółki z o. o.);
- Pilotem drona jest osoba odpowiedzialna za obsługę i prowadzenie drona podczas lotu.
- Operator drona to osoba odpowiedzialna za planowanie i organizację lotów dronów oraz za zarządzanie całym zespołem i procesem wykorzystania dronów w celach zawodowych.
Różnica między pilotem BSP a operatorem polega głównie na odmiennym zakresie odpowiedzialności i obowiązków.
Pilot drona odpowiedzialny jest za bezpieczeństwo lotu i prawidłowe wykonanie zadań związanych z obsługą drona, takich jak:
- przygotowanie BSP do lotu,
- kontrola parametrów lotu (wysokość, prędkość, kierunek),
- obsługa kamery i innych urządzeń zamontowanych na dronie,
- obsługa systemu nawigacji i komunikacji z ziemią,
- przestrzeganie przepisów lotniczych i bezpieczeństwa lotu,
Operator drona natomiast odpowiedzialny jest za całościową organizację i koordynację lotów drona, w tym:
- określenie celów, procedur i ograniczeń dotyczących lotu,
- określenie wymagań i dobór pilota z właściwymi uprawnieniami,
- jeśli wymagane uzyskanie zgody na lot od właściwych instytucji,
- koordynacja pracy zespołu (pilota, obsługi technicznej itp.)
- nadzór nad całym procesem wykorzystania drona w celach biznesowych operatora.
Warto wiedzieć, że osoby zajmujące się profesjonalnym wykorzystaniem dronów (np. do celów filmowych, inspekcyjnych itp.) muszą przejść szkolenie pilota drona i posiadać specjalne uprawnienia pilota drona umożliwiające im wykonywanie lotów (Licencja na drona). O tym, jak wybrać właściwe szkolenie pilota możesz przeczytać tu –> Dopasuj szkolenie.
Od czego zacząć?
Rejestracja operatora i profil pilota drona
Poniższa instrukcja określa co po kolei zrobić aby zarejestrować się jako operator drona w systemie Urzędu Lotnictwa Cywilnego i uzyskać uprawnienia pilota w kategorii otwartej (w skrócie, to loty z dala od ludzi i zabudowań, wyłącznie w zasięgu wzroku pilota i nie wyżej niż 120 m nad terenem).
- Wejdź na stronę Urzędu Lotnictwa Cywilnego –> Link
- Wybierz “Rejestracja i szkolenia”
- Wybierz “Rejestruj”
- Wprowadź aktualny adres email oraz numer telefonu a następie wybierz “Rejestruj”
- Na podany adres email otrzymasz wiadomość z linkiem aktywacyjnym oraz kodem.
- Uzupełnij pola hasła oraz kodu aktywacyjnego zgodnie z podanymi instrukcjami dotyczącymi hasła.
- Następnie w profilu operatora uzupełnij swoje „dane”
- status prawny -> Osoba fizyczna
- posiadam świadectwo kwalifikacji -> NIE
- pozostałe dane uzupełnij wg instrukcji zawartej na stronie, zatwierdź zgodę na przetwarzanie danych przez ULC.
- Po uzupełnieniu danych możesz rozpocząć szkolenie do A1/A3 – szkolenie obejmuje około 40 slajdów i egzamin złożony z 40 pytań
- Po zakończonym i zaliczonym egzaminie teoretycznym, możesz rozpocząć szkolenie do kategorii Szczególnej.